вівторок, 16 квітня 2013 р.

Тоўсцік Таццяна Калядныя і веснавыя песні Гомельскай вобласці Беларусі : міталагічны кантэкст і арэальныя характарыстыкі 2004 Дадатак частка 1

Дадатак

Лунінецкі р-н.
2002.
 ( Перапісалі.)
в. Дрэбск.
Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Весна.

Зіма з лет`ом встреч`аецца,
Зіма з лет`ом встреч`аецца,
Брат з сестрою прашча`ецца. Ўу -
Пр`ошчай, с`естро, пр`ошчай р`одна.
Пр`ошчай, с`естро, пр`ошчай р`одна.
Была зімушка холодная. Ўу -
Ў брата на памосці,
Ў брата на памосці.
Едзе сястра к брату ў госці. Ўу -
А брацейко іспужаўса,
А брацейко іспужаўса,
З хлебом, соллю захаваўса. Ўу -
- Ты, брацейко, не пужайса,
Ты, брацейко, не пужайса,
З хлебом, соллю не ховайса. Ўу -
Не прышла обэд`аці,
Не прышла обэд`аці,
Прышла цебе отвед`аці. Ўу -
Не так цебе, дзеток тв`оіх,
Не так цебе, дзеток тв`оіх,
Бо не маю дома св`о - іх.

“Вол бушуе” – зг.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

На Стрэчанне. Веснянка.
Хоровод.

- Травушка да муравушка,
Травушка да муравушка,
А чаму ж ты не зеленееш?
А чаму ж ты не зеленееш?
- Ой, як ж мне да зел`енеці,
Ой, як ж мне да зел`енеці,
Колі мэне да усе топчуць?
Колі мэне да усе топчуць?
Товар`амі да ов`эчкамы,
Товар`амі да ов`эчкамы,
Усек`амы да наж`эчкамы.
Усек`амы да наж`эчкамы.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

( Карагод.)

Заенько з лесу йдзе,
Шэрэнькі з лесу йдзе.
Вой да й кося з лесу йдзе.
Вой да й кося з лесу йдзе.
- Заенько, зайдзі к нам.
Шэрэнькі, зайдзі к нам.
Вой да й, кося, зайдзі к нам.
Вой да й, кося, зайдзі к нам.
Заенько, умыса,
( Умываецца.)
Шэрэнькі, умыса,
Вой да, кося, умыса.
Вой да й, кося, умыса.
Заенько, вытрыса,
Шэрэнькі, вытрыса,
Ой да й, кося, вытрыса.
Ой да, кося, вытрыса.
Заенько, под бочок,
Шэрэнькі, под бочок,
Вой да й, кося, под бочок.
Вой да й, кося, под бочок.
Заінько, ў дрыбачок,
Шэрэнькі, ў дрыбачок,
Вой да й, кося, ў дрыбачок.
Вой да й, кося, ў дрыбачок.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.


К: Як агонь запальваюць, песня якая была?
Б: Усякія. Падрад. Купальныя да жніўныя  ўсе паём.

Купальная.

Цяпер Купайло, а завтра Йван.
Яснэ сонейко, заграй на - ў.
Як ты будзеш на іграці.
Ой ты, Купайло, Купайлочкі,
Не вызваліся красны дзево – ч.
Вілі выночкі перловые,
Вілі выночкі сосновые.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Купальная.

Пайду я у  клець спаці,
Ктой не будзе мене сжымаці.

Нехай мэне той пабудзіці,
А хто ж мэне верно ж любі – ць.
Вон подыдзі,
П       ...   побудзіць.
- Устань, устань моя ж міла,
Коб голоўка не боле – ла. У -
Коб голоўка не боле – ла. У -
Да свекроўка не сворыло.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Купальная.

Як пойду я в л`есок, в л`есок
Да нарву я собе крас`ок.
Будзе ж венкі віці,
Будзе ж мене маці біці.
Не бі ж мене, мая маці,
Бо я ж вэлікого узросту. У –
Бо я ж вэлікого узросту. У –
Отдай мэне за стар`осту.
А староста ж баг`ач, багач.
Купіць мэне сукню й кабач.
Ў сукне буду жыто жаці,
А ў кабаці похожаці.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

( Весна.)

Зацвіла ў лузе лоза,
Да ешчэ бела біроза.

( Абрыў.)

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

К: А як засеваюць? Хто засеваў? Мужыкі?
Б: Мужыкі, конечно. Прымовяцца:

Зародзі, Божэ, на ўсякого долю
І на таго, што з-за вугла, выгляд`ае.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

К: Шчадруюць у вас?
Б: Грэх каляду пець. Шчадруюць.
( Пераказвае.)

Дзядзьку пане, дзядзь господарэ,
Ці ты спіш, ці ляжыш,
Ці в акенца глядзіш?
Можа блінчыкі шчытаеш?
Ці нас, каляднічкаў, дажыдаеш?
Ці пець, дзядзько, ць спяваць?
Ці так коляду даць?

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

І начынаюць пець.
( Пераказвае.)

Пане дзядзьку, пане господарэ,
Вынесь бух`аночку хлеба,
Муку пок`ачану,
Колядкам сп`эчану.
( М: калядоўшчыкам)
Круглу, як месяц,
Ясну, як сонцэ.
Вынесь нам пад оконцэ.
Ішчэ кусочык сала,
Коб торбачка з плеч не ўпала.
А в эту торбачку под вэршыку
Дай нам, дзядзько, колбасінку.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

К: З якой песні пачынаюць?
Б:

Бэры, дзядзько, ножа востра,
Бэры, дзядзько, ножа востра,
Дэ урэзвай сала тоўста.
Дэ урэзвай сала тоўста.
Дэ урэзвай коло спіны,
Дэ урэзвай коло спіны,
Шоб вэліса добры свінкі,
Шоб вэліса добры свінкі,
Шоб вэліса чорны, белы,
Шоб вэліса чорны, белы,
А вы, дзядзько, свое мелі,
А вы, дзядзько, свое мелі.
А вы, дзядзько, свое майце,
А вы, дзядзько, свое майце,
Да колядку нам довайце,
Да колядку нам давайце.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Потым “Дзякуй, дзядзько” за... Колі кончыцца Коляда, пелі.
( Пераказвае.)

Дзякуй, дзядзько, за коляду,
То мы далей пойдзем.
Шоб твоя ніва жыто родзіла,
Шоб твоя жонка дзецей родзіла,
Шоб твоі дзеці ў Коляду ходзілі,
Шоб іх поважалі,
Да ім тожэ коляду давалі.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Коб твое дзеці на лампачку брахалі.

І.М.: Эта як не дадуць?
Б: Ага, як не дадуць.

А ўчора з вечора
А ўчора з вечора
Засвеціла зора.
Засвеціла зора.
Зора световая
Зора световая
Ўсё свет просіяла.

І.М.: Эта цэркоўная.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Б:
З серады
Нам дайце коляды.

Б1:
Косу часала,
У цэркву попала.

Б2:
Дзе коза ногой,
Там жыто копой.

Некая тожэ колядная?

Дзе коза насцыць,
Там жыто трашчыць.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

К: Хадзілі тут з козою?
Б: Не, з зор`ою.
К: Па дзерэўнях ходзяць з козою?
Б: Ходзяць, ходзяць. У Турове іскуственную козу зробяць ды волочаць. А у нас зору зору носяць.

( Пераказвае.)

...
Ды вэнок зове.
А хто гэто пер’ейко зберэ
Дэ вэнок зов’е,
На Дунай пусьціць.

Анозіна Ніна Фёдараўна, 1936 г.н., в. Дрэбск.

Зап. Канаплянікаў Змітро, Мазюк Ірына, Глушко Аляксей.

Весняная.

Ой ужэ весна, весняночка,
Й дзе твоя дочка, панёно – ч.
Ё седзіць вона ў садочку,
Шые юаценько сарочэ – ч.
Ой шые вона ільняную
Своему баценьку кохано – м.
Як шые вона плоскудную
Своему свёкорку поскудну - .
Айшла свекруха кутко мороз:
- Ўставай, невехно, годзі спаці,
Ўставай, невехно, годзі спаці,
Бо ўжо товарэц на дабро – ў.
Бо ўжо товарэц на даброве,
А роднае ...    ў чыстом по – ль.
А роднае ...    ў чыстом поле.
А ты, невехно, спіш ў комо – р.
Столінскі р-н. 199?.
в. Альшаны.

Насовіч Марыя Сцяпанаўна, 1940 г.н., в. Альшаны.
Козяк Маря Іванаўна, 1934 г.н., в. Альшаны.
Кобач Наталья Міхайлаўна, 1931 г.н., в. Альшаны.
Сімановіч Анастасія Мікалаеўна, 1932 г.н., в. Альшаны.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

( Каляды.)

Ідзем пад акном да брынь:

Позвольце песні запець,
Ваш дом павеселець.

Оны кажуць: пожалуййста, да мы і поём. Отыя бабы, во.

Усему свету стала новіна.
Дзева Марыя сына родзіла.

У еслях положыла,
Сеном прытушыла
Господнего сына.
У еслях положыла,
Сеном прытушыла
Господнего сына.

Дзева Марыя Бога просіла,
Штоб она сына свого сповіла:

- Ты, небесны царю,
Прымі мене дары
Ўсему дому господаря.
- Ты, небесны царю,
Прымі мене дары
Ўсему дому господаря.

Сошлі ангелы з неба до землі,
Прынеслі дары дзевы Марыі:

Тры свечы восковы,
Перыны шоўковы,
Ісусовы Хрыстовы.
Тры свечы восковы,
Перыны шоўковы,
Ісусовы Хрыстовы.

Воссіяла звезда з неба до землі.
Сошлі ангелы з неба Морыі.

Поюць божы песні,
Господняй нявесце
Радосці прыносяць.
Поюць божы песні,
Господняй нявесце
Радосці прыносяць.

Л: А калі не давалі, нешта казалі?
Б:
Седзіць кот под окном.
...
Бойхо лопату
І грэбіце ў хату.
в. Альпень.

Бруцкая Мальвіна, 1928 г.н., в. Альпень.
Раіса Антонаўна, 1931 г.н., в. Альпень.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

Л: А хлопцы з дзеўкамі у якія гульні гулялі?
Б: Былі проводы после Пасхі. На втору нядзелю называлісь проводы. Пасха на ету нядзелю, на следуюшчую проводы. Собіралісь такія дзяучата, круг дзелалі, спевалі.

Володар, володар,
Адкрый ворота.

Т: А хлопцы не прымалі удзел?
Б: Не.
Т: А разам яны не гулялі?
Б: Не. Дзеўчаты гулялі.
Т: А што за проводы? Кого вы провожалі?
Б: Празднік.
Т: Дак каго і куды?
Б: Пасха была, пайшла, вотяе і првожаюць. Церэз недзелю.


Столінскі р-н. 2003.
В. Рачынск.
( Перапісалі з касэты.)

Туцкі Аляксей Лук’янавіч.
Зап. Мазюк Ірына.

Песні вясны.
( Ружа-кветка.)

А ў мого татучк`а
Сады над водою.
Сады над водою
Й буры за горой.
- Ой, пусці, татучк`у,
Ў сады погуляты,
Ў сады погуляты,
Кветку выламаты.
- Я не пусцю ж, д`оню,
Да сада лама – ты.
Я нэ пусцю ж, роднай,
Да сад`а псова – т.
- Я нэ буду, татку,
Да сада лама – ты.
Я нэ буду, родный,
Да сад`а псова – т.
Выламну квіточку
Дай на пакрасочку.
Выламн`у другую й
Да пусцю з водой.
Выламн`у другую й
Да пусцю з водою.

Да плыві ж, квіт`очка,
Аж до мого р`оду.
Прыплыла квіт`очка,
На бірожку ст`ала.

Вышла стара маты,
Ту кветку позн`ала.
- Чы ты моей дыця
Тры годы хвор`ала,
Што твоя покр`аса
На водзі зав’яла?
- Не хварало, мамко,
Я ні дня, ні ночы.
Я ні дня, ні ночы,
Я ні гадзін`очк.

Туцкі Аляксей Лук’янавіч.
Зап. Мазюк Ірына.


Веснавая песня о тяжолай жэнскай долі. Песня ўдавы.

Ой шчо т`ая бідна ўдовонька дзіе.
Не оранэ поле, а пшэнічэньку сі – й.
Ой, посіяўшы, стала вона волочыты,
А, поволочыўшы, стала Бога просіты.
- Ой, зародэ, Божэ, дай ор`ую пшэніцу,
На міне несчасну да на бедну сіротыну.
Ой шчэ ж ўдова дай да дому з`айшла,
А ўжэ ўдовіная пшэнічэнька ўз`ышла.
Ой шчэ ж ўдова дай на лаўку ні с`іла,
А ўжэ ўдовіная ўся пшэнічэнька сп`іла.

Туцкі Аляксей Лук’янавіч.
Зап. Мазюк Ірына.

Тожэ песня весны. Называецца “Крутыя Вірожкі”.

Крутыя бер`ожкі.
У вас водыца поспоўмала.
Ой пройшоў я сэлом –
Роднонька не позн - ла.
Ці той нэ познала,
Шчо ж голов`онька ж сіва,
Ці той нэ познала,
Шчо долэнька нэ шчасліва.
Ой ты, доля, доля,
- Ой ты дзе ж ты подзілася?
Чы  ж в огні згор`ыла,
Чы й в в`одзе ўтопілася?
Як в огні згорыла,
То ж лежы ў попелэчку.
Колі ж утопіл`ася,
То прыпл`ыві к берэж`эчку.
Ні в огні згорыла, і ні в в`одзі ўт`опілася,
А мне ж молодому ж ліхай доля судзілася.

Туцкі Аляксей Лук’янавіч.
Зап. Мазюк Ірына.

Тро`ецкая песня. У нас на Троецу поют. Называецца “Густа”.

Ой мы булі у велыкомо лесі,
Народылі Густо пры зелёному клё - н,
Народылі Густо пры зелёному клёну,
Выды, выды, пане, з нового поко – й,
Выды, выды, пане, з нового покою,
Вынесь нашэй Гусце хоць па золото – м.
А ў нашае Густы ручкі, ножкі нэвэлічкі,
Трэба ёй купіты козловы чэрэвічкі.
Одны чэрэвічкі по водзіцу ходыты,
Другі черевічкі да вобідэц вары – т.
Другі черевічкі да вобідэц варыты.
Трэці чэрэвічкі ко пчолу ходыты.


  В. Сідоры.
2000.
( Перапісалі з касэты.)


Мышэпуд Раіса Іосіфааўна, 1937 г.н., в. Сідоры.
Зап. Мазюк Ірына.

Ой ты, Перікупайло, а завтра Ян.
Свэтыя/е сонэйко, зайграй нам.
Свэтыя/е сонэйко, зайграй нам.
Бо завтра Купайло, Купайло Ян.
Ой я Купайло Яна спою,
Я Купальнічок празнік люблю.
Ой, грай, грай, сонейко, ясненько.
Ой узавтра ўстану раненько,
Ой узавтра ўстану ранесенько,
Запою про Яна песеньку.
Ой жэ ты, Купайло, проходзі!
Ша та песенька Купайло не сходзі.
Ой сягоння Купайло, а завтра Я.
Сватое сонейко, заграй нам.

( Пераказвае.)

Сягоння Купайло, а завтра Яна.
Свэтыя сонейко, заграй нам.
Ох ты, сватыя сонейко, свеці,
А, ясны месячык, дарожэчку покажы.
А, ясны месячык, дарожэчку покажы.
А я завтра на Купайло пойду
І песеньку про Купайло пойду.
( І зноў:)
Завтра Купайло, а цяпер Ян.
Свэтыя сонейко, заграй нам.
Ой, заграй, сонейко, заграй,
А, месячык, усвяці,
А, месячык, усвяці,
Дарожэньку покажы.

( Далей забыла.)

Мышэпуд Раіса Іосіфааўна, 1937 г.н., в. Сідоры.
Зап. Мазюк Ірына.

Вот я знаю такую песню про Петра і про Іллю.
( Пераказвае:)

Да Петро Ілью до себе клічэ,
Да пойдз ж, Ільё, погуляем.
( А Ілья гаворыць):
Гуляй жа ж Петро, гуляй,
Еслі тобе гуляецца,
А мне, бедненькой Ілье,
Да гулянечко не на уме.
Бо ж у мене ўсе людзі на рабоце.
Косарыкі. Жыцы жыто жнут.
І ўсі ж людзі ўсі ж на рабоце.
І сам Господзь тожэ на рабоце.
І сам Господзь на ў болоце і на рабоце.

Эта летняя несня, када жыта жнуць.
( Спявае.)

Ой Петро Іллю до сэбэ клічэ:
- Да ходзі, Іллё, погуляемо.
- Ой гуляй, Пэтро, гуляй, Пэтро,
Да як тобі гуляецца,
Ох а я мне, бідненькой Ілье,
Да гулянечко ні на уме.
Да й у міне богато робаты.
Да й сіно косіці, жыцецко жаць.
Дай жыцецко жаці,
Дай у копочкі й его поскладаць.
Дай гуляй Пэтро, гуляй, Пэтро,
Да колі тобі гуляецца,
А ў мене косарыкі і ў болоці
Дай самы Господзі на рабоці.


Мышэпуд Раіса Іосіфааўна, 1937 г.н., в. Сідоры.
Зап. Мазюк Ірына.

Буду пець про весну. Як росцвітаюць латашэчкі, як лата цвіцёт.

Ой весна красна, шо ты вынесла?
Ей-ей,
Ох, я вынесла цеплэ сонейко.
Ей-ей, цеплэ соне - йк.
І з качэль гарабелько як цепленько.
Ей-ей, як і целе – ньк.
З качэль гарабелько по коленечку.
Ей-ей, по колене – чк.
Не бе, мой міленькой, на чужынечку.
Ей-ей, на чужыне – чк.
Ой прывезе мене госцінчыка.
Ей-ей, госцінчы - к.
Ой госцінчыка, які сырчыка.
Ей-ей, які сырчы - йк.
Ой біленького, шчэй тоненького.
Ей-ей, шчэй тоненько - .
Тураўшчына 1994

Жыткавіцкі р-н.

В. Буда Бечанская.

Чарнушэвіч Марыя фёдараўна, 1921 г.н., в. Буда Бечанская.
Захароўская Еўдакія Захараўна, 1921 г.н., в. Сінькоў.
Шостак Марыя Ніколаеўна, 1914 г.н., в. Старажоўка.

Зап. Вінаградаў Сяргей

Ой, цок, цок, цок, цок.
На воры з воўчок,
На горы  воўчок,
На горы  воўчок з воўчанятамі,
А под горой коза з козлянятамі.
- Ох ты ж козанька,
Ох ты ж серая!
Ты свае дзеткі не годовала,
Ты свае дзеткі не годовала,
Ты ж свае дзеткі пораспускала.
- Ох ты ж козанька,
Ох ты ж серая!
Дзе рогі дзела?
- На соль проела.
- Чым цебе білі,
Чым цебе учылі?
- А розкамі, розкамі,
Полкамі, полкамі,
Ох дубовымі, берэзовамі.

Чарнушэвіч Марыя фёдараўна, 1921 г.н., в. Буда Бечанская.
Захароўская Еўдакія Захараўна, 1921 г.н., в. Сінькоў.
Шостак Марыя Ніколаеўна, 1914 г.н., в. Старажоўка.

Зап. Вінаградаў Сяргей

Козу ж водзілі. Нарядзім, да з рогамі. Перад Новым годам.

Светы веч`ор.
Молоды Васенько ранюсенько ўстаў.
Светы веч`ор.
Па сенях походзіў, звонцем позвоніў.
Светы веч`ор.
Звонцем позвоніў, бр`атоў побудзіў.
Светы веч`ор.
- Ўставайце, браткі, молодзенькіе,
Светы веч`ор.
Седлайце коней вороненькіе
Светы веч`ор.
Да поедомо во полеванье,
Светы веч`ор.
Во полеванье, на пог`уляньне.
Светы веч`ор.
Дэй уб’ёмо лютого звера,
Светы веч`ор.
Дэй позбіваём золоты рогі,
Светы веч`ор.
Дэй прыбьёмо іх к белой сценочцы,
Светы веч`ор.
К белой сценочцы, к светлой светлоньцы,
Светы веч`ор.
Свойму баценьку вешаць шапоньку,
Светы веч`ор.
Своей сестрыцы вешаць споніцы,
Светы веч`ор.
Свойму браціку вешаць рушніцку.
Светы веч`ор.
Ужэ ж мо песеньку допеваемо,
Светы веч`ор.
Шчасцем, здороўем надзеляёмо.
За етым словом
Да жыві з Богам.

Чарнушэвіч Марыя фёдараўна, 1921 г.н., в. Буда Бечанская.
Захароўская Еўдакія Захараўна, 1921 г.н., в. Сінькоў.
Шостак Марыя Ніколаеўна, 1914 г.н., в. Старажоўка.

Зап. Вінаградаў Сяргей

Да Манечко раненько ўстала.
Светы веч`ор.
Раненько ўстала, косу ч`эсала,
Светы веч`ор.
Косу ч`эсала, й у цэркоўку йшла.
Светы веч`ор.
У цэркоўку йшла, п`аня в`італа,
Светы веч`ор.
П`аня в`італа: - Чыя ты дачка?
Светы веч`ор.
Ці ты попоўна, ці ты королеўна?
Светы веч`ор.
- Я не попоўна, я королёўна,
Светы веч`ор.
Слаўная дочка слаўнага бацька.
Светы веч`ор.
Ужэ ж мо песеньку допеваемо,
Светы веч`ор.
Шчасцем, здороўем надзеляёмо.

Чарнушэвіч Марыя фёдараўна, 1921 г.н., в. Буда Бечанская.
Захароўская Еўдакія Захараўна, 1921 г.н., в. Сінькоў.
Шостак Марыя Ніколаеўна, 1914 г.н., в. Старажоўка.

Зап. Вінаградаў Сяргей

(Юр’е.)

- Да Юр’е,- маці клічэ,-
Да подай, маці, ключэ.
Я ж не мушу отворыці
Да росою посіціці.
Зародзі, Божэ, жыто
Да на новае лето.

Дзе корогод ходзіць,
То там жыто родзіць,
А дзе не бывае,
То там улегае.
Велі дзеўкі корогод,
Сам Бог наперод,
А хлопчыкі за імі
Мыргаючы бровамі.
Трэба ж поглядзеці,
Дзе нашыя дзеці.
Трэба почакаці
Да ім есці даці.

( Пытае, які пачатак, бабка пачынае зноў пець.):

- Да Юр’е,- маці клічэ,-
Да подай маці ключэ.
Я ж не мушу отворыці
Да росою посіціці.

Велі дзеўкі корогод,
Сам Бог наперод,
Я вы корогодзе
Сыну воеводзе.
А вы кромуслі
Добрыя муслі.
А хлопчыкі за імі
Мыргаючы бровамі.
Трэба й поглядзеці,
Дзе та нашы дзеці.
Трэба почакаці
Да ім есці даці.

В: Эта калі спявалі?
Б: Эта весною. Эта на Юр’я. На веснава Юр’я, шостага чысла мая.

Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1934 г.н., в. Семурадцы.
Аліферавец Вольга Паўлашна, 1940 г.н., в. Семурадцы.
Чорна Надзея Іванаўна, 1927 г.н., в. Старажоўцы.
Лекавец ганна Іванаўна, 1935 г.н., в. Старажоўцы.
Радзецкая Ніна Максімаўна, 1933 г.н., в. Старажоўцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей

(Каляды.)

Рано-рано куры попелі.
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Ішчэ пораней Ніночка ўстала
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Ніночка ўстала, коску ч`эсала,
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Косу ч`эсала, на рады клала.
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
На рады клала, у цэркаўку шла.
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Я ў той цэркаўцы тры папосталы,
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Тры папосталы службу служылі,
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Службу служылі, спомоляліса.
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Спомоляліса да пыталіса:
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
- Ці ты попоўна, ці ты королеўна?
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
- Я не попоўна, я королёўна,
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Я та панночка Йванова дочка.
Светы веч`ор дэй добрым людзям.
Дай Бог, штоб дождалі
І на той год спявалі.


Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1934 г.н., в. Семурадцы.
Аліферавец Вольга Паўлашна, 1940 г.н., в. Семурадцы.
Чорна Надзея Іванаўна, 1927 г.н., в. Старажоўцы.
Лекавец ганна Іванаўна, 1935 г.н., в. Старажоўцы.
Радзецкая Ніна Максімаўна, 1933 г.н., в. Старажоўцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей

(Каляды.)

Ілья по полю ходзіць.
Шчодры вечор Васілею.
По полю ходзіць,
Бог жыто родзіць.
Шчодры вечор Васілею.

(Забылі.)

То усе копамі.
Шчодры вечор Васілею.


Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1934 г.н., в. Семурадцы.
Аліферавец Вольга Паўлашна, 1940 г.н., в. Семурадцы.
Чорна Надзея Іванаўна, 1927 г.н., в. Старажоўцы.
Лекавец ганна Іванаўна, 1935 г.н., в. Старажоўцы.
Радзецкая Ніна Максімаўна, 1933 г.н., в. Старажоўцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей

(Каляды.)

Под горою каменною
Шчодры вечор Васілею.
Стоіць цэрква з троекамі,
З троекамі, з тро окнамі.
Шчодры вечор Васілею.
У той цэркві

Б: Зноў забылі.

Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1934 г.н., в. Семурадцы.
Аліферавец Вольга Паўлашна, 1940 г.н., в. Семурадцы.
Чорна Надзея Іванаўна, 1927 г.н., в. Старажоўцы.
Лекавец ганна Іванаўна, 1935 г.н., в. Старажоўцы.
Радзецкая Ніна Максімаўна, 1933 г.н., в. Старажоўцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей

Юр`еўская.

- Да подай, маці, ключы.
Я ж не мушу отворыці
Да росою посіціці.
Зародзі, Божэ, жыто
Да на новае лето.
Шо на жыто, на пшэніцу,
На усяку пашніцу.
Чую зерне корэністае,
А поверху колосістае.

Ой той корогод,
Сам Бог наперод.
Дзе корогод ходзіць,
Там Бог жыто родзіць,
А дзе не бывае,
Там улегае.
Веду, веду корогод,
Усе дзевочкі наперод,
А хлопчыкі за намі,
М`оргаючы бровамі.
Я ў корогода
Сын воевода.
А ў кромуслі
Добрыя муслі.

Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1934 г.н., в. Семурадцы.
Аліферавец Вольга Паўлашна, 1940 г.н., в. Семурадцы.
Чорна Надзея Іванаўна, 1927 г.н., в. Старажоўцы.
Лекавец ганна Іванаўна, 1935 г.н., в. Старажоўцы.
Радзецкая Ніна Максімаўна, 1933 г.н., в. Старажоўцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей


( Вясна.)

...                        Ульяно – ч.
Чыя то жонка Марьяно – ч
По вересу товары пасло?
Дэй назбірала гушчома -  с,
Дэй назбірала гушчома сыра,
Дэй свой хлопчыка прыгласі – л.
Ой, есьці, хлопцы, да мочайце
На гарэлочку прабача – йць.

 в. Верасніцы.

Отрэчыц Вера Ільінічна, 1931 г.н., в. Вільча.
Королец Ганна Іванаўна, 1947 г.н., в. Верасніцы.
Плацкар Ганна Ціханаўна,1942 г.н., в. Верасніцы.

Зап. Вінаградаў Сяргей

( Каляды.)

Божая маці сына радзіла.
Светы в`ечор.
Дай свого сына нам’я не звала.
Светы в`ечор.
Дай забіраліса ўсе сетые.
Светы в`ечор.
Дай сталі гадаць, эке імя даць.
Светы в`ечор.
Дай далі імя сетого Паўла.
Светы в`ечор.
Божая маці дай загневалась.
Светы в`ечор.
Дай свого сына нам’я не звала.
Светы в`ечор.
Дай забіраліса ўсе сетые.
Светы в`ечор.
Дай сталі гадаць, эке імя даць.
Светы в`ечор.
Дай далі імя сетого Петра.
Светы в`ечор.
Божая маці дай загневалась.
Светы в`ечор.
Дай свого сына нам’я не звала.
Светы в`ечор.
Дай забіраліса ўсе сетые.
Светы в`ечор.
Дай сталі гадаць, эке імя даць.
Светы в`ечор.
Дай далі ім’я Ісуса Хрыста.
Светы в`ечор.
Божая маці дэй возлюбіла.
Светы в`ечор.
Дай свого сына нам’я назвала.
Светы в`ечор.
За етым словом дэй жыві здороў
Светы в`ечор.
Самі з сабою, з дзецьмі, з жаною
Светы в`ечор.
Ісусам Хрыстом, светым Рожэством.
Светы в`ечор.
Дай Бог, шоб за год дождалі
І зноў спявалі.

Петрычыч Марыя Ціханаўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Вінаградаў Сяргей

( Каляды.)

Ой, Колечку, устань. Ці спіш, ці ляжыш?
Светы в`ечор.
Ўставай з посцелі, засцілай столы.
Светы в`ечор.
Вой прыдуць к тобе шой тры госценькі.
Светы в`ечор.
Шчой первы госцік - ясны сонейко.
Светы в`ечор.
Е другі госцік – ясны месечык.
Светы в`ечор.
А трэці госцік – дробны дожджычок.
Светы в`ечор.
- Чым похвалісса, ясно сонейко?
Светы в`ечор.
- Як я узыду рана ў недзельку,
Светы в`ечор.
Возрадуецца ўвесь мір хрышчоны.
Светы в`ечор.
Весь мір хрышчоны, ў цэркаўку йдучы,
Ў цэркаўку йдучы, свечы несучы.
Светы в`ечор.
- Чым похвалісса, ясны месячык?
Светы в`ечор.
- Як я узыду рана ў ночы,
Светы в`ечор.
Возрадуецца весь звер у лесу.
Светы в`ечор.
Весь звер у лесу, к`упец у дорогі.
Светы в`ечор.
- Чым похвалісса, дробны дожджычок?
Светы в`ечор.
- Як я узыду, рана умою
Светы в`ечор.
Возрадуецца жыта, пшэніца
Светы в`ечор.
Жыта, пшэніца, ўсяка п`ашніца.
Светы в`ечор.
За етым словом да жыві здороў
Светы в`ечор.
Самі з сабою, з дзецьмі, з жаною.
Светы в`ечор.
Ісусам Хрыстом, светым Рожэством.
Светы в`ечор.

Петрычыч Марыя Ціханаўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Вінаградаў Сяргей.

Ходзіць-походзіць месяц по небу.
Светы в`ечор.
Клічэ-поклічэ зорку з собою:
Светы в`ечор.
- Ой ходзем, зорко, Бога шукац`і.
Светы в`ечор.
Дай нашлі Бога. Господара за столом.
Светы в`ечор.
Господар седзіць, тры кубкі дзерж`ыць.
Светы в`ечор.
Шчой в одном кубкумедок солодок,
Светы в`ечор.
Я ў другом кубку зялёнэ віно,
Светы в`ечор.
Я ў трэцім кубкі пшэнічнэ піво.
Светы в`ечор.
Медок солодок для его дзеток,
Светы в`ечор.
Пшэнічнэ піво – для йго самого,
Светы в`ечор.
Зеленэ віно – для его самого.
Светы в`ечор.
За етым словом да жыві здороў.
Светы в`ечор.

Петрычыч Марыя Ціханаўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Вінаградаў Сяргей

Вясельная песня.

...
Там высокая го – р.
Нельга к горы прыступіці,
Нельга к горы прыступіці,
Конічэнька да напоіць.
По небу ж ішла гудзела,
По небу ж ішла гудзела,
Молодая Машэньк.
Она к горэ прыступіла,
Она к горэ прыступіла,
Конічэнька да напоіл.
Узела коня за грывоньку,
Узела коня за грывоньку,
А Васіля за ручэнь.
Дала коню оўса, сена,
Дала коню оўса, сена,
Сама п`ошла на посад се - .
Жыткавіцкі р-н.
Тураўшчына 2003.

в. Старажоўка.

Акуліч Марыя Савельена, 1928 г.н., в. Знаменка ( Сл`епцы.)

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

Б: Да ідуць ужэ на поле.
Да по траве, по пшэніцы ходзяць, да ужэ спяваюць:

( Юр’е.)

Дзе карагод ходзіць,
Там Бог жыто родзіць,
А дз не бувае,
Там улегае.

Дзе посеялі озіміна. Пшэніца ці жыто.

Рыдзецкая Ніна Максімаўна, 1932 г.н., в. Старажоўцы.
Бабарыка Анастасія Іванаўна, 1920 г.н., в. Старажоўцы.
Маркевіч Вольга Ніколаеўна, 1933 г.н., в. Семурадцы.
Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1935 г.н., в. Семурадцы.

( Юр’е.)
Б: Поспеваем на жыце і на пшэніце.

Дзе карагод ходзіць,
Там Бог жыто родзіць,
А дзе не бувае,
Там улегае.
Вот то корогод,
Сам Бог наперод.

Б: Хлопец граблі носіць, хлопец – карагода, а дзеўкі спяваюць. Дзеўкі спяваюць ходзяць. Топчуць. Вмесце ногу топчуць.

Дзе карагод ходзіць,
Там Бог жыто родзіць,
А дзе не бувае,
Там улегае.

Т: А былі у вас такія полотныя песні?
Б: Чаму то не булі? Булі.

( Вясна.)

Мая маці не ткала, не прала,
Да на печы ногамі перабірала,
Да кужэль пад лёд пускала.

Шо не успела папрасці лён, спяваюць так.

Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1935 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

Т: Як на Юр’я выгонялі, якія былі замовы?

Б:
Ідзі, короўка, ў чэрэду,
Сам господзь поперэду.
Травіцу поедай,
Водзіцу попівай,
Свой двор не забывай,
А свою добычу несі своёй хозяйцы ў двор.

Рыдзецкая Ніна Максімаўна, 1932 г.н., в. Старажоўцы.
Бабарыка Анастасія Іванаўна, 1920 г.н., в. Старажоўцы.
Маркевіч Вольга Ніколаеўна, 1933 г.н., в. Семурадцы.
Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1935 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

 ( Купала.)

Ой на Івана на Купала
А Мар’яна на поле звала:
- Пойдзем, Ваня,
Пойдзем, Ваня,
Ў чыста поле.
Ў чыстым поле,
Ў чыстым поле
Родзіць жытэ.

Рыдзецкая Ніна Максімаўна, 1932 г.н., в. Старажоўцы.
Бабарыка Анастасія Іванаўна, 1920 г.н., в. Старажоўцы.
Маркевіч Вольга Ніколаеўна, 1933 г.н., в. Семурадцы.
Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1935 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

( Вясна.)

Ой огу, весна, огу, красна.
А чужыя жонкі ткуць кросна.
Ой гу, весна, гу, красна.
А моя ой лён гэша.
Ой гу, весна, гу, красна.
А моя дочка ой у танок пошла.

( Далей пераказваюць):

Под лёд вучачкі потаскала:
- Плывіце, вучачкі, волокенцэм,
Прыплывіце ко мне полоценцэм.

Рыдзецкая Ніна Максімаўна, 1932 г.н., в. Старажоўцы.
Бабарыка Анастасія Іванаўна, 1920 г.н., в. Старажоўцы.
Маркевіч Вольга Ніколаеўна, 1933 г.н., в. Семурадцы.
Бабарыка Ніна Паўлаўна, 1935 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Шчыракова Ларыса.

( Вясна? Юр’е?)
( Спявае і пераказвае.)

Ой, весна, весняночка,
Чыя то жонка Мар’яночк?
По вересу товары пасла
Да назбірала горшчёк ма – с,
Ўсіх хлопчыкаў прыгласі – л.
Ох, ешце, хлопцы, ды мочайце,
На гарэлочку пробоча – й.
Горэлочка солодзенька,
Я Мар’яночка молодзенька.

Аліферавец Вольга Паўлаўна, 1940 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна.

Як карову выгоняюць.
( Замова.)

Господу Богу помолюса,
Прэчыстай Божэй мацеры поклонюса.
Прыслала Божа маці
К рабе Божай Наташы
Короўку на пашу ўгоняці.
- Ідзі, короўка у чэрэду,
А Господ поперэду.
Ззаду подгоняй, сперэду прыпыняй,
Злого духа не допускай.
- Ідзі, короўка у чэрэду,
А Господ поперэду.
Травіцу поедай, водзіцу попівай,
Чэрэду гледзі,
А после чэрэды домой ідзі.

Аліферавец Вольга Паўлаўна, 1940 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна.

 ( Юр`еўская.)

Дай Юрэй маці клічэ:
- Да подай, маці, ключэ.
Да не мушу отворыці
Да росою спусіціці.

Велі дзеўкі корогод,
Сам Бог наперод.
А хлопчыкі за намі,
М`оргаючы бровамі.

Ой той корогод,
Сам Бог наперод.
Я ў корогодзі
Сын воеводзі.
А ў кромыслі
Добрыя мыслі.


 В. Семурадцы.

Торчык Надзея Данілаўна, 1937 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Як корову выгоняюць:

Ой рікнула й корованька
Із пашэнькі йдучы,
Із пашэнькі йдучы.
Зпородзіла да мене ж маці
По ягоды йдучы – й,
По ягоды йдучы.
Шчо й ягоды ж у прыпольлі,
Да не даў мне Бог долі – й,
Да не даў мне Бог долі.
Тольк всё е й у меньне долі,
Шо чорные бровы,
Шо чорные бровы.
Бровкі ж мое чорненькіе,
Пропала е з вамі – й,
Пропала е з вамі.
Не хочэце вы ночоваці
Й одной ночкі самі,
Й одной ночкі самі.
Хоць хочэце – не хочэце,
Трэба й прывыкаці – й,
Трэба  прывыкаці.
Запрагай, мілы, сівые й волы,
Поедом юрац`і,
Поедом юрац`і.
Юрэ прымак,
Юрэ прымак,
Ю край позіра`е,
Ю край позіра`е,
Шо ўсе жонкі н`есуць обед,
А моей чо – (р)т мае.

Торчык Надзея Данілаўна, 1937 г.н., в. Семурадцы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Т: А што-небудзь пад парг лажылі, як карову выгонялі?
Б: Лож`аем. Ложаю тапор і хрэсніка пеком. (…) Хрэсная недзеля есць і пеком хрэсніка. Ужэ выгоняем короўку, дак я кладу гэтэ дэ ўжэ і кожу?:

Ідзі, короўка, ў чэрэду,
Сам Господ Бог поперэду.
Хвосціком прысмагніса,
Рожкамі узмахніса
І злой душы не допусціса
І назад домой верніса.


 в. Рычоў.

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Карагод на Троіцу.

Ой поросці, кропе,
Да по мпйму огороду,
Да по мойму частоколу.
Ой не ходзі, старік,
Да до мене молодое,
Да до мене хорошое.
То я цебе, старік,
З молодых лет не любіла,
З молодых лет не любіла.
То я свого двору
Сабак`амі проважала,
Сабак`амі проважала.

Ой прыходзі, молоды
Ой я цеб, молоды,
На … напоіла,
Да медочком напоіла.
Ой я свого двору
Музык`ою провожала,
Музык`ою провожала.

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Карагод на Троіцу.

А мы просо сеялі, сеялі.
Зелёная рутонька жоўтой цвет.
А мы просо вытопчом, вытопчом.
А мы коней выпусцім, выпусцім.
А мы коней з`абером, забер`ом.
А мы коней выкупім, выкупім.
А мы грошэй н`е бером, не бер`ом.
А мы дзеўку д`аруем, дару`ём.
А мы дзеўку з`абером, забер`ом.

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Карагод на Троіцу.

Бобуся.

А мы боршчык`у навар`ым,
Собе бобусю прываб`ім.
А мы той боршчык поем`о,
Вашой бобусі не дам`о.
А мы пампушок напек`ом,
К собе бобусю позав`ом.
А мы пампушкі поем`о,
Вашой бобусі не дам`о.
Ох, а мы кашы навар`ым,
К собе бобусю прываб`ім.
А мы ту кашу поем`о
Вашой бобусі не дам`о.

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Карагод на Троіцу.

Дрэмо.

Устань, дрэмо, бацько едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Бацько едзе, с`укню в`езе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Устань, дрэмо, маці едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Маці едзе, хустку везе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Устань, дрэмо, брацік едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Брацік едзе, чаравічкі везе
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Устань, дрэмо, мілой едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Мілой едзе, персця везе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Карагод на Троіцу.

Перапёлка.

Чо у наш`ое перэпёлкі
Голоўка болела.
То ж була, то ж була
Да перэпёлка.
То ж була, то ж була
Да сівесе – й.
А ў нашое перэпёлкі
Ручэнькі болелі.
То ж була, то ж була
Да перэпёлка.
То ж була, то ж була
Да сівесе – й.
А ў нашое перэпёлкі
Грудзіца болела.
То ж була, то ж була
Да перэпёлка.
То ж була, то ж була
Да сівесе – й.
Чо у нашое перэпёлкі
К`оленца болелі.
То ж була, то ж була
Да перэпёлка.
То ж була, то ж була
Да сівесе – й.
А ў нашое перэпёлкі
Ножэнькі болела.
То ж була, то ж була
Да перэпёлка.
То ж була, то ж була
Да сівесе – й.


В. Чэрнічы.

Маркевіч Фаіна Харытонаўна, 1934 г.н., в. Чэрнічы.
Толкач Ніна Кірылаўна, 1938 г.н., в. Чэрнічы.
Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.
Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Купальская.

Як на этай на далінке,
На шырокай лугавінке,
На мякк`ой траве.
Ох, на прасторы гай.
Ох, на прасторы гай.

Ой, там дзевочкі гулялі,
На траве цветочкі ані рвалі,
Веночкі велі.
Ох, і з разных цветоў.

На венках дзеўкі гадалі,
В рэчку в`енкі ані пабрасалі.
Чэ венок утонёт,
Ох, мілы обманёт.
Ох, мілы обманёт.

Одна дзеўка не змаўчала,
Тут ўжэ ў голас она закрычала:
- Мой вінок утонул,
Ох, мілы обманул.
Твой венок утонул,
Ох, мілы абманул.

Тут жэ дзевачкі збежаліс,
Угаварываць её старалісь:
- Не плач, дурная,
Ох, неразумная,
Ох, неразумная.

- Ох, вы, дзевачкі,
Моі подружкі,
Не уняць моі вам горкі слёзы.
Мой вінок утонул,
Ох, мілы обманул.
- Твой венок утонул,
Ох, мілы абманул.

Маркевіч Фаіна Харытонаўна, 1934 г.н., в. Чэрнічы.
Толкач Ніна Кірылаўна, 1938 г.н., в. Чэрнічы.
Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.
Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Вясельная. Едуць к цесцю по невесту.

З-под бел`ого да берэзнічко,
З-под бел`ого да берэзнічко
Сівы конік да ўбег – ў.
Да не сам жэ ён б`ежыць,
Да не сам жэ ён б`ежыць,
На ём Ванечка жэ се – дзіць.
Он кон`іка да погоняе,
Он кон`іка да погоняе.
І з кон`іком да размоўля – й:
Ой, конё мой конё,
Ой, конё ж, мой конё,
Похваляй са мно – й,
Похваляй са мно – ю,
Похваляй са мно – ю
Перэд цесецёвым дво – р.
Перэскачэ да вороценько
Да не в/голом драно – ч,
Да не в/голом драно – чкі,
Да не в/голом драно – чкі,
Да не зробім іне славо – ч.
Да не дайцес узнаці,
Што мы едом да воёваць.

Маркевіч Фаіна Харытонаўна, 1934 г.н., в. Чэрнічы.
Толкач Ніна Кірылаўна, 1938 г.н., в. Чэрнічы.
Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.
Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Вясновая песня.
( Пераказвае.)

Вол буш`уе, в`есну чуе.
Ворон крача – сыра х`оча,
Ворон крача – сыра х`оча,
Дзеўка плача – замуж хоча.
- Не бушуй воле – пойдзеш ў поле,
У полі наарэшся.
Не плач дзеўка – выйдзеш замуж,
Замужам нажывешся.
Вол напіўся, наараўся,
Вол напіўся.
Ворън крача, сыра з’еўшы,
Ворън крача, сыра з’еўшы,
Дзеўка плача, сына ме - ўш.

Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

( Каляды.)

Ой там над мор`эм, ой над глыбок`ім,
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
Там стоіць явор лістом шырокі.
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
На том яворы сам сакол седзіць.
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
Сам сакол седзіць, з рыбкой говор`ыць:
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
- Ой, рыбк`о-рыбк`о, як ты глубоко.
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
Як ты глубоко, а я высоко.
Сеты веч`ор да добры веч`ор.
Тобою, рыбко, г`осцей частоваць.
Сеты вечор да добры вечор.
А моім пером пісемц`о пісаць.
Сеты вечор да добры вечор.
( Кажуць:)
Дай Бог, шоб за год дождалі,
Да на той год спявалі.

Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Шчэдр`эцкая.

За горою каменн`ою
Шчодры в`ечор, Васілей.
Стоіць цэркоў з трох верхамі.
Шчодры в`ечор, Васілей.
З трох верхамі, з трох крэстамі.
Шчодры в`чор, Васілей.
Первы крэсцік – ясны месец.
Шчодры в`ечор, Васілей.
Другі крэсцік – ясна зорка.
Шчодры в`ечор, Васілей.
Трэці крэсцік – ясны кветкі.
Шчодры в`ечор, Васілей.
Ясны месец – сам госп`одар,
Шчодры в`ечор, Васілей.
Ясна зорка – его жонка,
Шчодры в`ечор, Васілей.
Ясны кветкі – его дзеткі.
Шчодры в`ечор, Васілей.

Ярэміч Марыя Андрэеўна, 1950 г.н., в. Чэрнічы, заг. кл.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Шчэдр`эцкая.

Ой на моры на сінемо
Шчодры в`ечор, Васілей.
Купалас`а ластов`очка,
Шчодры в`ечор, Васілей.
Купалас`а, ўмывалас`а,
Шчодры в`ечор, Васілей.
К Васілею прыбіралась.
Шчодры в`ечор, Васілей.
Выйшла дзеўка дзівіл`аса,
Шчодры в`ечор, Васілей.
Зайшла ў Мохаў(?) хваліласа:
Шчодры в`ечор, Васілей.
Ой, момочко, я бачыла,
Шчодры в`ечор, Васілей.
Купаласа ластав`очка.
Шчодры в`ечор, Васілей.

Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

 ( Каляды.)
Б: Як прыходзіш, гаспадыні трэба казаць:

- Добры вечор, господынечка,
Што у вас за новіночка?
Ты нас частоваць будзеш,
А мы цебе віншаваць будзем.

Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

На Ражэство.

А ехала Каляда
Із канца у канец.
Заехала Каляда
Ды да Ганначкі.
А ты, Ганначка,
Не зявай, не зевай.
Вары піва, жані сына,
Да і нас запрашай.

Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в. Чэрнічы.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

На Ражэство.

Ці дома, дома сам пан господар?
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.
 А нам сказано, шо дома нема.
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.
Ў гуменцы седзіць, пшэніцку вее.
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.
Ой ходземо мы развеселімо.
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.
Ой ці даш жэ нам ды по мероньцы?
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.
Ой ці даш жэ нам ды по пірожку?
Шчодры в`ечор, сеты Васілей.


  в. Старажоўка.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

 ( Троіца.)
( Карагод.)

Дрома.

Да устань, дрэмо, бацько едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Бацько едзе, чэрэ`вічкі в`езе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Дай устань, дрэмо, маці едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмлі.
Ой, не дрэмлі!
Маці едзе, хустку везе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Дай устань, дрэмо, с`естра едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Сестра едзе, сукню везе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Брацік `едзе, скрыню везе
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Дай устань, дрэмо, мілой едзе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!
Мілой едзе, персцень везе.
Ой, дрэмо!
Пр`ошу ц`ебе, молодую, не дрэмай.
Не дрэмлі!

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

 ( Вясна.)

Ой, весна моя, весьняночка,
Ты прыдзі, моя кросняночка.
Прыдзі зрано, ясно сонейко,
Посвяці ў мае ваконейко.
Збудз рано кросну дзевіцу,
Красну дзевіцу, молодзіцу.
Ой весна моя, весняночка,
Ты прыдзі, моя кросняночка.
 
Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Шчо рана прышла,
Шчо нам прынесла? Гу -

( Паўтараецца па колу.)

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Вясна красна, а зіма халодна.
Вясна красна, ой гу вясна.
Кідай сані да садзісь на воза.
Вясна красна, ой гу вясна.
Вясна красно, шо ты нам прынесла?
Вясна красна, ой гу вясна.
Дзеткам па яечку, хлопцам па ражочку.
Вясна красна, ой гу вясна.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Гэй ты каліначка,
Гэй ты зялёная.
Гэ – эй, гэй ты зялёная.
Гэй ты зялёная.
Гэй ты калі ж расцвіла?
Гэй калі ж вырасла?
Гэ – эй, гэй калі ж вырасла,
Стала красная?
Гэй, я вясной расцвіла,
Гэй летам вырасла.
Гэ – эй, гэй летам вырасла,
Стала красная.
Гэй мы пышлі к табе,
Гэй пагуляці,
Гэ – эй, гэй пагуляці,
Гэй пагуляці.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Ой на лоўце, лоўце,
Да на шоўковай траве.
Эй лоўка моя,
Лоўка моя ды шырокая,
Трава мурава зялёна.
Ой,тр`ава моя
Да шаўковая трава.
Эй лоўка моя,
Лоўка моя ды шырокая,
Трава мурава зялёна.
Ой, хто ж табе, хто
Да патаптываць будзе?
Эй лоўка моя,
Лоўка моя ды шырокая,
Трава мурава зялёна.
Ой стопчуць цябе,
Дзевачкі цябе стопчуць.
Эй лоўка моя,
Лоўка моя ды шырокая,
Трава мурава зялёна.
Ой стопчуць цябе,
Эй, карагоды водзячы.
Эй лоўка моя,
Лоўка моя ды шырокая,
Трава мурава зялёна.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Ой рыкнула корованька
Із пашэнькі йдучы,
Із пашэнькі йдучы.
Да спарадзіла да мене маці
По ягады йдучы,
Па ягоды йдучы.
Да што ягоды ж дэ ў прыполі,
Да не даў мне Бог долі,
Да не даў мне Бог долі.
Тольк ўсё е жы
Даў у мене долі,
Шой чорныя брові,
Шой чорныя брові.
Броўкі жы мае дэ чорненькіе,
Пропала е з вамі.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Вясновыя.

- Да Юрай,- маці клічэ,-
Да подай, маці, ключэ.
Да не буду творыці,
Да росою посіціці.

- Зародзі, Божэ, жыто
Да на новае лето.
Да на жыто, на пшаніцу,
На усяку пашніцу.

- Чую зерне караністэе,
Ў серэдзіне ядрэністэе,
А доверху колосістэе,
Колосочкі золоцістые.

Ой, то ж коргод,
Сам Бог наперод.
Дзе корогод ходзіць,
Там Бог жыто родзіць,
А дзе не бывае,
Там улегае.
Дзе коргод в’ецца,
Там жыто ўдаецца.
А дзе не бывае,
Там улегае.

- В`еду, в`еду корогод,
Ўсе дзевочкі наперод,
- А хлопчыкі за намі
Моргаючы бровамі.
А ў Карагода - сын воевода,
А ў Карамуслі - добрыя муслі,
А ў Карамуслі - добрыя муслі.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Каляды.

Ражаство Хрыстово, янгол прыляцеў.
Я ляцеў па небу, людзям песню пеў.

Ўсе людзі лікуйце,
Ўвесь дзень торжэствуйце,
Бо святое Рожэство.

- Я лецеў ад бога,
Радосць вам прынёс,
Што ў пешчоры цёмных
Радзівся Хрыстос.

Скорэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нованараджонага
.
Скорэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нованараджонага

Пастухі ў печору
Раньшэ ўсех пашлі.
В яслях на соломе
Господа нашлі.

На колені ўпалі,
Хрысту зарыдалі
Нованаражджонаму.

На колені ўпалі,
Хрысту зарыдалі
Нованаражджонаму.

Пастухі прышлі к младзенцу
І зар`ыдалі.
А мы усе грэшныя,
Ты адзін святы.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Я лечу із неба, радосць вам прынёс,
Што ў печоры цёмной родзівся Хрыстос.

Скарэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нового рождзёнаго.

Скарэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нового рождзёного.

Ідол злой, рэчывы
О Хрысце узнаў,
І убіць младзенца
Воінаў паслаў.

Ўсе дзецей побілі,
Мечы прытупілі,
А Хрыстос в Егіпце быў.

Ўсе мы людзі грэшны,
Сласья, прэд тобой.
Ўсе мы согрэшылі,
Ты одзін святой.

Просці согрэшэнья,
Дай нам обнавленье,
Ёсць Хрыстово Рождзество.

Дай Божэ, шоб за год дождалі.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Пане Господар, ўставай з посцелі.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ўставай з посцелі, засцілай столы.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Бо й прыдзе к тобе дай тры госцінкі.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Шчо одзін госцек - ясно сонейко.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Й а другі госцёк - ясны месец.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Й а трэці госцік – дробен дожджычок.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Тцім похвалісса, ясно сонейко?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Ек я узыду на сьвяту землю,
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Возрадуецца ўсе нехрышчоны.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Тцім похвалісса, ясны месячэк?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Ек я узыду ўночы па ночы,
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Возрадуюцца ўсе зверы ў лесу.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ўсе зверы ў лесу/ы, купцы у дорозі.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Цім похвалісса, дробе дожджычок?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
- Ек я узыду, на свету землю,
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Узрадуецца жыто, пшэніца
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Жыто, пшэніца, ўсяка п`ашніца.

Ай дай Бог штоб за год дождалі.

Акуліч( дз. – Гроб) Паўліна Міронаўна, 1943 г.н., в. Семурадцы.
Вінешчыня Галіна Фёдараўна, 1944 г.н., в. Знаменка.

Зап. Шчыракова Ларыса, Ларычаў Алег.

Л: А што яшчэ зычаць на Новы год?

Б:
Шчадру, каўбасу чую,
А за каўбасу і хату разнясу.

Ці дома, дома сам пан господар?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
А нам сказано, шо дома нема.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ў гуменцы седзіць, пшэнічку вее.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ходзем до его, развеселімо.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Развеселімо да попросімо.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці не дасці он нам ды по веяльцы?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці дома, дома да его жона?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
А нам сказано, шо дома нема.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
У светліцы седзіць, пірожкі печэ.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ходзем до её, развеселімо.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Развеселімо дай попросімо.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці не дасць она нам по пірожку?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Дай по пірожку по однесеньком.

в. Рычоў.

Матарас Ганна Рыгораўна, 1931 г.н., в. Рычоў.
Бурак Ганна Мікалаеўна, 1947 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Міхайлаўна, 1935 г.н., в. Рычоў.
Рыдзецка Ганна Рыгораўна, 1930 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна, Ларычаў Алег.

Гу весна, гу красна.
Шо ты нам прынесла? У –
Да ці по пірожэчку,
Да ці по яечку?
Гу весна, гу красна.
Да ці по сыр кусок,
Да ці по маслу кусок?
Гу весна, гу красна.
Да люцкія мацеры
Да ткуць кросна.
Гу весна, гу красна.
А мое мацеры
Да не ткала, не прала. У -
Гу весна, гу красна.
Да кужаль под лёд пускала: У -
Гу весна, гу красна.
- Да плуві, плуві, кужэль, волокенцэм, У -
Гу весна, гу красна.
Да прыплуві до міне полоценцэм. У -
Гу весна, гу красна.

В. Пагост.

Панченя Екацерына Аляксеевна, 1941 г.н., в. Пагост, заг. Кл.
Астаповіч Надзея Трафімаўна, 1941 г.н., в. Пагост.
Варанцэвіч Марыя Дзянісаўна, 1929 г.н., в. Старажоўка.
Рышчанка Ніна Паўлаўна, 1950 г.н., в. Хлупін
Зох Аляксандра Нікіцічна, 1936 г.н., в. Пагост
Марозава Наталля Уладзіміраўна, 1937 г.н., Украіна.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

 ( Карагод.)

У саседа веліка семейка.
Ой люлі-люлі,
Веліка семейка.
Ой люлі-люлі,
Веліка семейка.

Веліка семейка села вечараці,
Ой люлі-люлі,
Села вечараці.
Ой люлі-люлі,
Села вечараці.

Села вечараці, стала размаўляці.
Ой люлі-люлі,
Стала размаўляці.
Ой люлі-люлі,
Стала размаўляці.

Што нам заўтра бацько
В`о полечку едзе
Ой люлі-люлі,
В`о полечку едзе.
Ой люлі-люлі,
В`о полечку едзе.

В`о полечку едзе, жыто засеваці.
Ой люлі-люлі,
Жыто засеваці.
Ой люлі-люлі,
Жыто засеваці.

Жыто засеваці, Бога прослаўляці.
Ой люлі-люлі,
Бога прослаўляці.
Ой люлі-люлі,
Бога прослаўляці.

Родзі, Божэ, жыта на новое лето.
Ой люлі-люлі,
На новое лето.
Ой люлі-люлі,
На новое лето.

Жыта дай пшаніцу на ўсяку пашніцу.
Ой люлі-люлі,
На ўсяку пашніцу.
Ой люлі-люлі,
На ўсяку пашніцу.

Панченя Екацерына Аляксеевна, 1941 г.н., в. Пагост, заг. Кл.
Астаповіч Надзея Трафімаўна, 1941 г.н., в. Пагост.
Варанцэвіч Марыя Дзянісаўна, 1929 г.н., в. Старажоўка.
Рышчанка Ніна Паўлаўна, 1950 г.н., в. Хлупін
Зох Аляксандра Нікіцічна, 1936 г.н., в. Пагост
Марозава Наталля Уладзіміраўна, 1937 г.н., Украіна.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

А ўчора звечора
Зора засвецілі,
Зора засвецілі,
Землю освецілі,
Землю освецілі.
А Божая маці
Сына народзіла.
Сына пеленала,
Цесно сповівала,
Цесно сповівала.
Янголы светые
Колышіце сына,
Колышіце сына,
Пойце ему песню,
Пойце ему песню.
Усе людзі рады,
Усе веселяцца.
На божага сына.
На божага сына
Дай не нагледзяцца,
Дай не нагледзяцца.
Ўсе людзі лікуйце,
Рожэство светкуйце.
На Новы год,
На Новы год
Усе празднікуйце,
Усе празднікуйце.

Панченя Екацерына Аляксеевна, 1941 г.н., в. Пагост, заг. Кл.
Астаповіч Надзея Трафімаўна, 1941 г.н., в. Пагост.
Варанцэвіч Марыя Дзянісаўна, 1929 г.н., в. Старажоўка.
Рышчанка Ніна Паўлаўна, 1950 г.н., в. Хлупін
Зох Аляксандра Нікіцічна, 1936 г.н., в. Пагост
Марозава Наталля Уладзіміраўна, 1937 г.н., Украіна.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Го-го-го коза,
Го-го-го шера.
Дзе к`оза х`одзіць,
Там жыто родз`іць.
Дзе коза хвостом,
Там жыто кустом.
Дзе коза ногой,
Там жыто копой.
Дзе коза рогом,
Там жыто стогом.
Дзе к`оза х`одзіць,
Там жыто родз`іць.
Дзе не б`увае,
Там ул`егае.
Го-го-го коза,
Го-го-го шера.
Наша к`оза вон он`а!
Заўтра родзіць козеня.
Нашэй козе с`ором,
Чуе ў печы скор`ом.

Панченя Екацерына Аляксеевна, 1941 г.н., в. Пагост, заг. Кл.
Астаповіч Надзея Трафімаўна, 1941 г.н., в. Пагост.
Варанцэвіч Марыя Дзянісаўна, 1929 г.н., в. Старажоўка.
Рышчанка Ніна Паўлаўна, 1950 г.н., в. Хлупін
Зох Аляксандра Нікіцічна, 1936 г.н., в. Пагост
Марозава Наталля Уладзіміраўна, 1937 г.н., Украіна.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Ці дома, дома сам пан господар?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
А нам сказано, шо дома нема.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ў гуменцы седзіць, пшэнічку вее.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ой ходземо ж мо дай повеселім.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Дай розвеселім дай попросімо.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Дай по мерочцы по однюсенькой.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці дома, дома да его жона?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
А нам сказано, штой дома нема.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
У св`ітліцы седзіць, пірогі печэ.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ой ходземо мо, дай развеселім.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці не дасць жэ нам да по пірожку?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Дай по пірожку по однесеньком.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ці дома, дома да ёго дочка?
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
А нам сказано, штой дома нема.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
У цэркаўу йдзе, тры свячы несе.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.
Ой ходземо мо поклонемоса.
Шчодры в`ечор, светы Васілей.

Дай Бог, штоб за год дождалі
Да на той год спывалі.

Панченя Екацерына Аляксеевна, 1941 г.н., в. Пагост, заг. Кл.
Астаповіч Надзея Трафімаўна, 1941 г.н., в. Пагост.
Варанцэвіч Марыя Дзянісаўна, 1929 г.н., в. Старажоўка.
Рышчанка Ніна Паўлаўна, 1950 г.н., в. Хлупін
Зох Аляксандра Нікіцічна, 1936 г.н., в. Пагост
Марозава Наталля Уладзіміраўна, 1937 г.н., Украіна.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

 ( Вясна.)
( Карагод.)

Ішоў Господ лесом-бором,
Ішоў Господ лесом-бором,
Зустрэў дзеўку молодую.
- Ты, дзеўчына молодая,
- Ты, дзеўчына молодая,
Дай жэ мне воды напіцца.
- Моя вода не чышчона,
- Моя вода не чышчона,
Лесом-бором погошона.
- Твоя вода очышчона,
- Твоя вода очышчона,
А ты, дзеўка, согрэшона.
Дзевяць сыноў народзіла,
Дзевяць сыноў народзіла,
Усе у Дунай потопіла.
Цепер, дзеўко, не лекайся,
Цепер, дзеўко, не лекайся,
Ідзі ў цэркоў споведайся.
Стала дзеўка споведацца,
Стала дзеўка споведацца,
Стало цело росподацца.
Ее сыны з мёртвых ўсталі,
Ее сыны з мёртвых ўсталі,
Грэшнэ цело подобралі.
Ты думала, наша маці,
Ты думала, наша маці,
Шо нас тутака не будзе.
А мы стоім прэд табою,
А мы стоім прэд табою,
Як усе жывые людзі.

 В. Рычоў.

Бічко Наталля Яўхімаўна, 1921 г.н., в. Рычоў.

Зап. Тоўсцік Таццяна.

Т: Якую замову казалі на скаціну?
Б: Калісь маці казала так. Верба трэба свечана каб была, вербінка, што у цэркві свецяць. Этой вербінкой вугоняе і кажа:

У лесе стоіцьдубочак.
Под дубочком седзіць дзедочок.
Он не орэ, не пашэ,
А мою корўку пасе.
Сперэду прыпыняе,
Збоку заворучае,
А вечары дамоўкі прыганяе.

Это ужэ ніхто е не троне. Это так запасванне было.
Т: Запасванне?
Б: Эта угонялі первы дзень короўку.
Т: Эта першы дзень толькі казалі, больш ніколі?
Б: Чаму не? Можна было казаць больш, навек.


В. Чэрнічы.

Якушэвіч Вольга Кірылаўна, в.Чэрнічы.

Зап. Ларычаў Алег, Тоўсцік Таццяна.

 ( Вясна.)
( Карагод.)

Пра лён.

Да сам`і дз`еўкі сеялі лён.
Ой за яром, за яром
Там гуляла дзеўка з паном.
Ты – маёр-капітан,
Я маёра люблю,
За маёра пайду.
Ты – Марына, ты Орына,
Чэрноброва Кацерына.
Верно барына любіла
І за барына хадзіла.
Ой кой лён дробненькой.

Да сам`і дзеўкі п`ололі лён.
Да самі дзеўкі слалі лён.
Ой за яром, за яром
Там гуляла дзеўка з паном.
Ты – маёр-капітан,
Я маёра люблю,
За маёра пайду.
Ты – Марына, ты Орына,
Чэрноброва Кацерына.
Верно барына любіла
І за барына хадзіла.
Ой кой лён дробненькой.
Жыткавіцкі р-н.
 2002.

Н. Залюцічы.

Майстрэнка ( дз.- Вэрхотка ) Надзея Паўлаўна, 1916 г.н., в. Ст. Залюцічы.
Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Шчэдры в`ячор, добры в`ячор.
Пане гаспадары,
Ці пусціце козлоў у хату,
Ці на дворэ Коляду весц`е.

Умелы мужчына ведзе козла.

Майстрэнка ( дз.- Вэрхотка ) Надзея Паўлаўна, 1916 г.н., в. Ст. Залюцічы.
Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Го-го-го, козёл,
Поворочайса.
І на этой бочок
І на той бочок.

І дзе козёл ногою,
Там жыто копою.
І дзе козёл рогом,
Там жыто стогом.

Вот такія прыказкі.

Майстрэнка ( дз.- Вэрхотка ) Надзея Паўлаўна, 1916 г.н., в. Ст. Залюцічы.
Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

А ты, хозяюшка,
Не будзь леніва.
Запалі свечку,
Да пойдзі ў клетку
На бярымочку,
На тарэлачку,
Нашому козлу на горэлочку.
Нашому козлу не много трэба:
Сем печ перэпеч
І рэшэто оўса,
А наверх коўбаса.

Во такія во складалі. ( Так прасілі.)

Майстрэнка ( дз.- Вэрхотка ) Надзея Паўлаўна, 1916 г.н., в. Ст. Залюцічы.
Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Т: А мароза не звалі?
Б: Звалі і веробейкоў звалі.

Робейкі, робейкі,
Ходзіце кашу есце,
А по лету не бывайце
Да проса не ўчувайце.

Майстрэнка ( дз.- Вэрхотка ) Надзея Паўлаўна, 1916 г.н., в. Ст. Залюцічы.
Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Мароза зовуць:

Мороз, мороз,
Ходзі куццю есці.
А по лету не бувай,
Да ячменю не змарожвай.

Толькі на Коляды кароценькія.

Коляда, Коляда,
Колядзіца.
Мая маці молода,
Молодзіца.
І пір`ожкі пекл`а,
Маслом мазала,
А нам не показвала
2 вар.-А нам дзецям не показвала.

Коляда, Коляда,
Колядзіца.
Мая маці молода,
Молодзіца.
І пір`ожкі пекл`а,
Маслом мазала,
А нам не показвала
2 вар.-А нам дзецям не показвала.

(Па мелодыі – вясна ці жніво. Спявае і пераказвае.).

Б: Як за кор`овай пяюць, вот гэтак пой.

Учора була субото-онька,
Да цяпер нядзель.
А цяпер нядзеля.
-Чаму ў цебе козачэ-энько
Кошуля не бе-ла?
Кошуля не бела?
-А як жэ эна будзе бе-эла,
Што сёма недзе-ль.
Што сёма недзеля.
Маці стара, сестра ма`ла,
Дзеўчына далёк.
                      /у/
Дзеўчына далёк.
Ой пойду я на рэчэ-эньку,
Стану на пясо-ч.
Стану на пясочку.
Вуперу я, вукочаю
  Ы              ы
Козаку соро-ч.
Козаку сорочку.
Прала, прала кошуле-эчку
Да стала кача-ць.
Да стала качаці.
Прылецела зеўзюле-эчка
Да стала коваць,
Да стала й коваці,
-Ідзі, ідзі, дзеўчынонька    / толькі
Ў поле жыто жаць.           / словамі.
Беры серпік, ідзі ў поле
Пшэнічэньку жаць.

Б: Я не так пела.
Б2: Трэба у ягадах пець.
    Н. Мілевічы.

Базун Валянціна Сцяпанаўна.
Тарсан Алена Андрэеўна.
Пракаповіч Ніна Пятроўна.
Пракаповіч Марыя Рыгораўна.
Мацукевіч Ганна Петроўна.
Клімовіч Валянціна Андрэеўна, в. Новыя Мілевічы.
Дуброўская Ганна Усцінаўна, 1943 г.н., в. Новыя Мілевічы.
Басарановіч Наталля Барысаўна, 1956 г.н., в. Новыя Мілевічы. – заг. Кл., вул. Зарэчная.
Базун Валянціна Максімаўна, 1937 г.н., в. Людзеневічы.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

( Вяселле.
Спявае і пераказвае.)
Б: К маладой сваты едуць, свадзьба.

Проці сватнего дв`ора
Проці сватнего дв`ора
Да высокая го-р, гора.
Да высокая гора.
А не (ў)зыці, а не (ў)з`еха-ць, а не  (ў)з`еха-ці,
А не (ў)зыці, а не  (ў)з`еха-ці,
А не коніка звесць, звесці,
А не коніка  звесці,
А не самому (ў)злесць.
                              /у/
Ой войшла, вобегла
Ой войшла, вобегла
Маладзенькая Валеч
                               /у/
Маладзенькая Валечка
Хусціною да замахну-, да замахнула.
                                 /у/
Хусціною да замахнула.
К сабе сватоў да паверну-, да завернула.
                                       /у/
К сабе сватоў да завернула.
-Сюды, сюды, да мае сватоў, сватоўе.
                                                /у/
-Сюды, сюды, да мае сватоўе.
Маго бацьку падвор.
                              /у/

(ў) пры пераказе.

Базун Валянціна Сцяпанаўна.
Тарсан Алена Андрэеўна.
Пракаповіч Ніна Пятроўна.
Пракаповіч Марыя Рыгораўна.
Мацукевіч Ганна Петроўна.
Клімовіч Валянціна Андрэеўна, в. Новыя Мілевічы.
Дуброўская Ганна Усцінаўна, 1943 г.н., в. Новыя Мілевічы.
Басарановіч Наталля Барысаўна, 1956 г.н., в. Новыя Мілевічы. – заг. Кл., вул. Зарэчная.
Базун Валянціна Максімаўна, 1937 г.н., в. Людзеневічы.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Б: Эта лесная песня.
(Карагод)

Ой ляцелі жураўлі,
Ой лецелі жураўлі,
Селі ў п`алі на раллі, на раллі,
                          у
Селі ў палі на раллі,
Сталі ёны буркав`а-ць, буркаваць,
Сталі яны буркаваць,
Да самі з сабой гавор`аць, гавор`ыць,
                                     у
Да сама з сабой гавораць:
Каторая ролля лепш, ролья лепш,
                            у
Каторая ролья лепш:
Ці рання, ці п`озна, ці позна,
                             у
Ці рання, ці позна?
А на ранней пшэніц`а, пшыніца,
                                  у
А на ранней пшыніца,
А на позней метліца.

Сабраліся два ўдоўцы,
Сабраліся два ўдоўцы
Да самі з сабой гавор`аць, гавор`аць,
                                    у
Да самі з сабой гавораць:
Катор`ая жонка лепш, жонка лепш,
                            у
Катор`ая жонка лепш:
Да ці перв`ая, ці друга, ці друга,
                                   у
Да ці перв`ая, ці друг`а?
А з перва`ю дзеці маў, дзеці маў,
                                у
Як з п`ерваю дзеці маў,
А з другою разагнаў.
                               у
Дзеці, дзеці пад лес`у,
Дзеці, дзеці пад лесу
Я вам есці прынесу.
                               у
А ў недзелю поран`о
А ў недзелю поран`о
Нехта ў лесе г`укае, г`укае,
                              у
Нехта ў лесе г`укае,
Бацько дзецей шукае:
                                  у
- Йдзеце, дзеці, да дом`у,
Йдзеце, дзеці, да дому,
Трудно жыці аднаму.
                                    У

Базун Валянціна Сцяпанаўна.
Тарсан Алена Андрэеўна.
Пракаповіч Ніна Пятроўна.
Пракаповіч Марыя Рыгораўна.
Мацукевіч Ганна Петроўна.
Клімовіч Валянціна Андрэеўна, в. Новыя Мілевічы.
Дуброўская Ганна Усцінаўна, 1943 г.н., в. Новыя Мілевічы.
Басарановіч Наталля Барысаўна, 1956 г.н., в. Новыя Мілевічы. – заг. Кл., вул. Зарэчная.
Базун Валянціна Максімаўна, 1937 г.н., в. Людзеневічы.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Л: А лясную яшчэ нейкую вы хацелі.

(Карагод)
Б:
Ой за лесом, за луг`ом
Ой за лесом, за луг`ом
                                  у
Там дзеўчына г`улела, г`уляла,
                                    у
Там дзеўчына г`уляла,
Цвет каліны л`амала, л`амала,
                                 у
Цвет каліны л`амала,
Дай ў веночак зв`івала, зв`івала,
                                     у
Дай ў веночак зв`івала,
Дай ына `его н`осіла, н`осіла,
                                  у
Дай ына `его н`осіла,
Дай ына себе красіл`а, красіл`а,
                                     у
Ой дай сама себе красіл`а,
Дай у міл`ого красіл`а,
Дай у міл`ого пр`осіл`а, просіл`а,
Дай у міл`ого просіл`а,
Ой ты міленькі ты мо-й, ох ты мой,
Ой ты міленькі ты мой,
Да ночуй ночэньку со мно-й.
                                           У

Б: Эта ж лясная.

Лінкевіч (Базун – дзяв.), Чыжоўчын хутар, 1945 г.н.
Мая бабка з Чыжэвіч, з-за Салігорска.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.


Мая маці к Калядам пекла хлеб (...) на цэлы тыждзень. Дак прыходзілі з Новых Залюціч козлы – эта мужчыны, эта і бабы маладыя – дак маці печэ хлеб: “О! П’яць булак нам, а ш`оста казлам.”Тую маці дась, а яны яшчэ адну возьмуць да украдуць. Хадзілі радзі хлеба.

Т: Як прасіліся ў хату?
Б:
Добры вечор, шчодры вечор.
Ці пусіце казлоў у хату?

Л: А пра казу, пра казла? “Го-го-го, каза”?
Б:
Го-го-го коза,
Го-го-го сера.
Дзе коза ногой,
Там жыто копой.

Лінкевіч (Базун – дзяв.), Чыжоўчын хутар, 1945 г.н.
Мая бабка з Чыжэвіч, з-за Салігорска.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Б: Як не пусцяць у хату, так пелі... Штоб і ко`мін рассыпался, паём.
І як пускаюць, паём:

Адчыні, акно,
Каб цекло дабро.
Адчыяй сені,
Каб пчолы селі.

Як хазяін пусціць да ўсё добра. А як не пусціць, то такога напаём, што стыдна і расказываць. Нагаворым туды.
Л: Калі адорвалі, што зычылі гаспадарам?
Б: Благадарылі.
Дай Божа, каб вам на гэты год да нарадзіла ўсего. Штоб кабан быў вялікі, каб і на полі было, і в агародзе было, і ў хаце было.

Старыя Мілевічы.

Лінкевіч Паўліна Несцерэўна, нар. в.Старыя Мілевічы, 1924 г.н.
Хаценовіч Софья Васільеўна, нар. в.Старыя Мілевічы.
Долматовіч Надзея Аляксееўна, нар. в.Старыя Мілевічы,  1946 г.н.
Мацукевіч Ганна Макараўна, нар. в.Старыя Мілевічы,  1929 г.н.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Калядная.

Я лечу із неба, радосць вам прынёс,
Што ў печоры цёмной родзівся Хрыстос.

Скарэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нового рождзёнаго.

Скарэй поспешайце,
Младзенца вітайце,
Нового рождзёного.

Пастухі ў печору першымі прышлі.
В яслях на соломцы Господа найшлі.

На колені ўпалі,
Хрысту зарыдалі
Новому рождзёному.

На колені ўпалі,
Хрысту зарыдалі
Новому рождзёному.

Ідол нечысцівы про Хрыста узнал,
І убіць младзенца воінаў паслаў.

Ўсех дзецей побілі,
Мечы прытупілі,
А Хрыстос в Егіпце быў.

Ўсех дзецей побілі,
Мечы прытупілі,
А Хрыстос в Егіпце быў.

Много мы грэшылі, Спасе, прэд тобой.
Ўсе мы людзі грэшны, ты одзін светой.

Просці согрэшэнья,
Дай нам обновленье,
І з  Хрыстовым рождзеством.

Лінкевіч Паўліна Несцерэўна, нар. в.Старыя Мілевічы, 1924 г.н.
Хаценовіч Софья Васільеўна, нар. в.Старыя Мілевічы.
Долматовіч Надзея Аляксееўна, нар. в.Старыя Мілевічы,  1946 г.н.
Мацукевіч Ганна Макараўна, нар. в.Старыя Мілевічы,  1929 г.н.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Ой у Віфлееме сталося новіна.

Там повіла маці Божа
божэнького сына.

Там повіла маці Божа
божэнького сына.

Ў пелен`ы повіла,
Ў сені положіла.

- Люлі, люлі, мой міленькі.
Ў сені положіла.

А Ісус маленькі
Ручкі процегае.

Усех людзей з ус`его света
До себе склікае.

Усех людзей з ус`его света
До себе склікае.

Ох, Ісусе любы,
Ты краше ўсего света.

Прыгорне до себе ныне
Полескія дзеці.

Прыгорне до себе ныне
Полескія дзеці.

А Ісус маленькі
Ручкі процегае.

Усех людзей з ус`его света
До себе склікае.

Усех людзей з ус`его света
До себе склікае.

В. Новыя Мілевічы.

Пашпартызацыя у Ларысы.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Прыехала каляда з канца ў канец.
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.
Прыехала Каляда к Янку на двор.
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.
- А ты, Янка, нам скажы, чым даруеш?
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.
- Калі , Янка, не дасі бочку пшаніцы,
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.
Тады, Янка, отдасі младу Гонульку.
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.
Паехала каляда з канца ў канец.
Каляд`а, кал`яда, калядз`іца мая.

Пашпартызацыя у Ларысы.

Зап. Шчыракова Л.Ф., Тоўсцік Т.Ц.

Добры вечар, шчодры вечар
Усім людзям на ўвесь вечар.
А ці дома пане твая?
А я бачу, яна дома.
Яна дома, не гуляе,
Піражочкі расчыняе.
А ці дома пан гасп`адар?
А я бачу, што ён дома.
Што ён дома, не гуляе,
Чалядоньку даглядае.
На ём шуба шубалёва,
Прычаплёна каліточка.
А ў калітцы у то нова:
Усім людзям па злат`ому.
Добры вечар, шчодры вечар
Усім людзям на ўвесь вечар.

Грабаў.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Каляды. ( З запісаў у бібліятэцы.
Зап Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар у 1998 г.)

А ты козлік наш развесяліся,
Гаспадару у ногі пакланіся,
Шчэ й і гаспадыні, каб падарылі.
Мерачка аўса, наверх каўбаса,
Мерачку картошкі
І гарэлкі трошкі.
А за песняй харошай
Каб далі шчэ і грошы.


Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

М.: На Юр’е мы выгоняемкорову, спяваем такія песні.
Заходзім у хлюў к кароўцы, гаворыш:

Ідзеце вы, нашы кароўкі, на траву,
Збірайце кветачкі белыя – на малако,
А жоўтыя – на маслечко.

І ложаць у воротцах ніт, штоб корова перайшла цераз гэты ніт. А чаму? Каб каровы усе у чарзе ішлі па парадку, каб не бл`уталіся, каб не заставаліся дзе-нібудзь па лесу, па лугах ці па полі. Гаворым:

Ідзец`е, кароўкі па бор`у,
По каменню, по ўсяком землю,
Збірайце красочкі, ясочкі,
Пралескі.
Каб былі здаровыя.
Да сцеражы вас Госпадзі
Ад гада поўзучого,
Ад звера бегучого,
Ад плохіх людзей,
Ад недоюрых очэй.
Ад заядзі, ад камароў, ад мух.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Кароўка цэлае лета будзе хадзіць здаровая. Трэба перамаліцца, перахрысціцца, сказаць, што

Святы Мікалай, вялікі чудатворэц,
Засцеражы нашы кароўкі
Ад беды, ад нешчасця, ад грому.

Вось так мы выгоняем корову.
Кожны ідзе за сваей кароўкай.бярэ з сабой торбачку, у торбачку ложыць сала, булку хлеба. Два яйцы, нажа і абавязкова бутэльку гарэлкі. У першы дзень.
Да абеду паходзіць кожны за сваёй. Прывучае кароўку, глядзіць: як будзе хадзіць, як будзе есці, а тады даручаюць аднаму пастуху. 

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Раждзество Хрыстово.
Ангел прылецеў.
Он лецел по небу,
Людзям песню пел.

Вы, людзі, лікуйце,
Весь дзень таржэствуйце,
Днесь Хрыстово раждзество.
Вы, людзі, лікуйце,
Весь дзень таржэствуйце,
Днесь Хрыстово раждзество.

.
Першыя прышлі.
І младзенца Бога
З мацер’ю нашлі.

Стаялі, малілісь,
Хрысту пакланілісь,
Днесь Хрыстово раждзество.
Стаялі, малілісь,
Хрысту пакланілісь,
Днесь Хрыстово раждзество.

Все мы людзі грэшныя,
Спас перпд табой.
Все мы сагрэшылі,
Ты адзін светой.

Стаялі, малілісь,
Хрысту пакланілісь,
Днесь Хрыстово раждзество.
Стаялі, малілісь,
Хрысту пакланілісь,
Днесь Хрыстово раждзество.

Б: Яшчэ адзін куплет.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Калядная.

Ой дзіўн`ое народжэнне
Божэг`о сын`а.
Пародзіла С`уса Хр`ыста
Дзева Мары`я.

Пародзіўшы і сповіўшы
Легла спочываць.
Прыслаў Господзь тры анг`олы
Хрыста догледаць.
Прыслаў Господзь тры анг`олы
Хрыста догледаць.

Ой спевалі тры анголы.
З неба летуч`ы,
Ясна зорка ісповіўшы,
Хрыста несучы.
Ясна зорка ісповіўшы,
Хрыста несучы.

- Не лекайся, Божа маці,
То анг`ельскі глаз.
Прымі дзіця нарадзёнэ
На р`укі от нас.
Прымі дзіця нарадзёнэ
На р`укі от нас.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.


По ўсему свету
Стала новіна,
Што Прочыста дзева-маці
Породзіла сын`а.
Што Прочыста дзева-маці
Породзіла сын`а.

Сына п`ородзіла,
Ў яслі п`оложыла.
Люлі-люлі, родну сынку,
Я б собе спочыла.
Люлі-люлі, родну сынку,
Я б собе спочыла.

- Спочні, мамко, годзін`у,
Спочні, мамко, другу`ю.
А пойду аж до раю,
Прынесу пэлену.
А пойду аж до раю,
Прынесу пэлену.

- Ой ты, сынку ты мой
Чым я ж не ўгодз`ін,
Шчэ не мае дзве годзіны,
Як ты ся народзіўсь.
Шчэ не мае дзве годзіны,
Як ты ся народзіўсь.

- Вой ты, мамко моя,
Чым жы я не ўгодзін,
Я сотворіл неба, землю
За кім ся народзіўсью
Я сотворіл неба, землю
За кім ся народзіўсью

Пры шырокай даліне
Пры … старане
Назбіраю дробных кветак
Я свёй дзіцене.
Назбіраю дробных кветак
Я свёй дзіцене.

На тых кветках роса,
То дзіціна моя.
На весь свет слава твоя
На м`ое жыцц`я.
На весь свет слава твоя
На м`ое жыцц`я.

Адзін куплет спэцкалі.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Юр’еўская. (На выган.) + словамі

Вы, нашы кароўкі,
Йдзеце е дамоўкі,
Йдзце, под’едайце,
Бокі напоўняйце.
Правы бок – травою,
Левы бок – вадою. У-

Вы ж ,нашы кароўкі,
П`ора е дамоўкі,
Там вас ожідаюць,
Есці добаўляю – ць.
                     /у/
Там ас ожідаюць,
Есці добаўля - юць.


Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Юр’еўская. (На выган.) + словамі

Ой чэшэ-чэшэ хлопец кудры,
А я, дзеўка, к`осу.
Дэй выг`эну сівы волы
На Юр`еву р`ос.
                      /у/

Ешце, ешце, сівы волы,
Не бойцеса воўка.
А я пойду да дзеўчыны,
Бо боліць голоўка.
                     /у/

Елі, елі сівы волы
Дэй угэ посталі.
Ай дзе ж нашы хозя`іны,
                       ( ходжаіны – словамі)
Што намі оралі.
                    /у/

Пошлі нашы ходжаіны
Дэй на косовіцу,
Покосілі ч`эрэд, л`озу,
Шоўкову травіцу.
                         /у/
Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Юр’еўская. (На выган.) + словамі

Чые пчолы на дуброве,
А мое ў садочку.
А хто любіць далек`ую,
А я сусед`очку.
                /у/

А я тую далек`ую
Людзям подарую.
Блізеньк`ую, нізенькую
Сам я поцалу – й
                    /у/

А у тое далек`ое
Волы ды карову.
Блізеньк`ое, нізенькое
Лічко, чорны бро – ў.
                          /у/


А у тое далек`ое
Волы поздыхалі,
Блізеньк`ое, нізенькое
Брову не зліня – юць.
                     /у/

М: Яе спяваюць, калі выгоняюць кароў. Вот ужэ пасуць. Можно днём, можно после обеду. Вот эту песню спяваюць.
Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Шчэ спяваюць пры выгоне кароў у нас:

П`одуй, п`одуй, буйны вецёр
З зелёного гаю.
Пр`ыбудзь, пр`ыбудзь,
Мой міленькі,
З далёкого край.

Ой рад бу подуваці,
Стоіць явор`осок.
Ой рад бу я прыбуваці,
Чужы край далёкі.

Эта у нас называюць лесавыя песні. Пры выгане кароў, пасеш.

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Эта песня на заручыны спеваецца.

Ой на моры дэ на озеры
Ой на моры дэ на озеры
Купаліса два онго – ў, два анголы.
Купаліса два анголы.
Купаймоса ды не бавмо – са, ды не бавмоса,
Купаймоса ды не бавмоса.
 (Купайцеса ды не бавцеса – словамі.)
На заручын супешамо – с, поспешаймоса.
На заручын поспешаймоса.
Там Нін`очка заруча – ецца, заручаецца,
Там Нін`очка заручаецца,
До Іванка долучае – ц.
                 (прыручаецца – словамі).

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

Як заеджае малады да молодой і выходяці у молодое са столом і з гарэлкаю, з закускаю і вот у гэты момант яна спяваецца:

Проці сватнёго дв`ора
Проці сватнёго дв`ора
Да высокая го-р, гора.
                     /у/
Да высокая гора.
А не ўзыці, а не ўз`еха-ць, а не  ўз`еха-ці,
А не ўзыці, а не  ўз`еха-ці,
А не конічэнька ўзве - сць, ўзвесці,
                                  /е/
А не конічэнька  ўзвесці.
Вось і вышла, вось і выбег - ла, выбегла,
Вось і вышла, вось і выбегла,
Маладая ж Лары – ска, Ларыска,
Маладая ж Ларыска,
Хусціною ды замахну - ла, ды замахнула.
Хусціною да замахнула.
К сабе сватоў да паверну-, да завернула.
Сюды коні ды поверну – ла, повернула.
                                    /у/
Сюды коні ды повернула:
-Сюда, сюда, вы мае свато - чкі, сваточкі.
                                          /у/
-Сюды, сюды, да мае сваточкі.
Тут мого бацьку падво - р’е, падвор,е,
                                   /у/          
Тут мого бацьку падвор,е.      

+ перашкоды.   

Данілевіч Антаніна Іванаўна, нар. в. Грабава, 1955 г.н. – бібліятэкар.
Малькевіч Ева Владзіміраўна, нар. в. Старыя Мілевічы, 1943 г.н. – заг. кл.

Зап. Шчыракова Ларыса, Тоўсцік Таццяна.

( Вяселле.)

М: Усе дажыдают, што я буду дарыць. Я кажу:

Я ешчэ дару дзве каз`е,
А ані ходзяць недзе у лузе.
А вы ж, маладыя, спаймайце
Да і пользу майце.

Ананчыцы.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Купалаўская.
(Карагод.)
( Спявае і пераказвае.)

Ой пойдзем, сестрыцы,
Пад ясну зарніцу.
Ноч малая да купальная.
Ноч малая да купальная.
Набером, сестрыцы,
Жоўтого песочку.
Ноч малая да купальная.
Ноч малая да купальная.
Пасыплём, сестрыцы,
Белага гарошку.
Ноч малая да купальная.
Ноч малая да купальная.
Гарошку не ўзыці,
Мне ў татка не выці.
Ноч малая да купальная.
Ноч малая да купальная.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Купалаўская.

Пойдзем, пойдзем лугам,
Лугам зелененькім.
А у лузе цветуць цветочкі.
Там дзе/яўчаты ходзяць да ночкі.
Много песень спета
Пра шчодрае лета.
Толькі Ганначка на спевае,
Ў буйных травах кветкі збірае.
Кветачкі збірае,
Ў венок уплетае.
Пакацісь веночок ў дворочок,
Дзе жыве мой мілы дружочок.
Хай ён знае, зная/е,
Хто его чакая.
Хай вечэрняй роснай парою
Ў луг зелёны прыдзе за мною.
Пойдзем, пойдзем лугам,
Лугам зелененькім.
А у лузе цветуць цветочкі.
Там дзяўчаты ходзяць да ночкі.

Л: Купальская?
Б: Да.
Л: Вы нам сказалі, што Купалле не было, так адкуль песні?
Б: Празднікі не устройвалі, а песні то булі.
Л: Калі песні, павінен быць абрад.
Б: Не. Как у нас Троіца. У нас пад вечор побяруцца под рукі по дзярэўні пройдуць. Пропоюць песню, вот і ўсё і празнік.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Купалаўская.
( Спявае і пераказвае.)

Шла Купалка па вул`іцы.
Шла Купалка па вул`іцы.
Просіць Іллішча на ігры – шч.
Не пайду я, Купал`ачка,
Не пайду я, Купал`ачка,
Не пайду я, цёмна но – чка.
Буду жыта пільнаваці,
Буду жыта пільнаваці,
Каб ведзьм`а не залама – л,
Каб ведзьм`а не заламала,
Каб ведзьм`а не заламала,
Ў кароў малачко не забіра – ў.
А ў кароўкі круты рожкі,
А ў кароўкі круты рожкі,
Дай выкале ведзьме во – чкі.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Юр’я.

Выйду я на двор,
Б`ычкі бушу`юць.
Юр’я, Юр’я.
Б`ычкі бушу`ю - ць,
Бо весну чуюць.
Юр’я, Юр’я.
Бо весну чуюць.
Рэкі загул`і,
Л`ёды попл`ылі.
Юр’я, Юр’я.
Л`ёды попл`ы - лі,
Лугі зелен`ы,
Кветкі зацвілі.
Юр’я, Юр’я.
Кветкі зацві - лі.
Выду малада
Кветкі збіраці.
Юр’я, Юр’я.
Кветкі збіраці - .
Кветкі збіраці,
В`еночкі віц`і.
Юр’я, Юр’я.
В`еночкі віц`і - .
В`еночкі віц`і,
Юр’я спеваці.
Юр’я, Юр’я.
Юр’я спеваці - .

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Юр’я.
( Спявае і пераказвае.)

Вол буш`уе, в`есну чуе.
Вол буш`уе, в`есну чуе.
Ворэ/он крача – сыра хо – ч,
Ворэ/он крача – сыра хо – ча,
Ворэ/он крача – сыра хо – ча,
Дзеўка плача – замуж хо – ча.
 - Не бушуй вол – пойдзеш ў поле,
Не бушуй вол – пойдзеш ў поле,
Дай у полі наарыс.
Не плач дзеўка – пойдзеш замуж,
Не плач дзеўка – пойдзеш замуж,
Дай зам`ужам нажывеш.
Ворън крача сыра з’еўшы,
Ворън крача сыра з’еўшы,
Дзеўка плача сына ме - ўш.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Троіца.

У нас сягодня Троіца.
Божэ мілы.
Ў святую нядзель.
Ой у б`орэ сосна
Божэ мілы.
Тонкая, высо – к.
А на той жэ сосне
Божэ мілы.
Бацько мой вулья тво – ць.
Бацько мой вулья творэць.
Божэ мілы.
Д`ачка ў Бога про – сь.
Знесі его, Божэ,
Божэ мілы.
З сосенькі да до – л.
На белы дзяв`ушкі
Божэ.
На мяккі поду – ш.

На дворэ с`осна
Божэ мілы.
Тонкая, высо – к.
А на той жэ сосне
Божэ мілы.
Свёкор вулья тво – ць.
Знесі его, Божэ,
Божэ мілы.
З сосенькі да до – л.
На карэнне боком,
Божэ мілы.
А на спіцу во – к.

Зг.: троіцкая “Па горэ хадзіла”.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Каляды.

... янгол прыляцеў.
Ён ляцеў па небу,
Людзям песню пеў.
Ўсе людзі, лікуйце,
Ўвесь дзень торжэствуйце,
Бо святое Рожэство.
- Я лецев от Бога,
Радосць вам прынёс,
Што ў пешчоры цёмной
Радзівся Хрыстос.

Ўсе, ўсе поспешайце,
Младзенца ўстрэчайце,
Нарадзівса сын Божы.
Ўсе, ўсе поспешайце,
Младзенца ўстрэчайце,
Нарадзівса сын Божы.

Ўсе прышлі к младзенцу
І зар`ыдалі.
А мы усе грэшныя,
Ты адзін святы.

Сарокіна Вольга Паўлаўна, 1921 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Вольга Якаўлеўна, 1937 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Роза Якаўлеўна, 1930 г.н., в. Ананчыцы.
Міхнавец Ганна Васільеўна, в. Качала.

Зап. Шчыракова Ларыса.

Каляды.

Прышла Каляда ўвечары,
Прынесла пірагі ў рэшэці.
Паставіла пірагі на сталпе,
Сама села Каляда у куце.

А малая дзеці за пірог.
Пашла Каляда за парог.

Немає коментарів: